Mülteci Kadınlar

Bundan 3-4 sene önce mülteci kadın ve çocuklarla ilgili yapılan araştırmaları derlemiştim kendimce. Kaynak belirtmek isterdim ama hangi kaynaklardan yararlandığımı net olarak hatırlamadığım için yanıltmak istemiyorum kimseyi.

Araştırmaların sonuçları çok çok ilginç efendim, buyrun okuyalım:

Mülteci olmanın şartları ağır, kadın mülteci olmanın şartları daha da ağır. Üstelik

Mülteci topluluklarında evlerinden uzaklaşmış olan insanların yaklaşık %50’sini kadınlar ve kız çocukları oluşturuyor.

KADININ MÜLTECİLİK SÜRECİNDE YAŞADIĞI SORUNLAR

Çatışma Sırasında, Kaçıştan Önce;

• İktidarda bulunan kişiler tarafından taciz,
• Cinsel olarak işkence,
• Askerler tarafından cinsel şiddet,
• Toplu tecavüz ve hamile bırakılma,
• Çatışma sırasında tarafların silahlı üyelerince kaçırılma

Kaçış Sırasında;

•

• Haydutlar, sınır muhafızları tarafından cinsel saldırı,
• İnsan tacirleri, köle ticareti yapanlar tarafından yakalanma

Sığınma Ülkesinde;

•

• Otorite sahibi kişiler tarafından cinsel saldırı,
• Ailelerinden ayrı düşmüş kız çocuklara, bakıcı aile yanındayken cinsel taciz,
• Aile içi şiddet,
• Yakacak ya da su almaya giderken cinsel saldırı,
• Hayatta kalabilmeleri için cinsel ilişkiye zorlama/ zorla fuhuş
• Yardım beklerken cinsel taciz

Geri Dönüş Sırasında;

•

• Kadınlara yönelik sünnet gibi zararlı geleneksel uygulamaların tekrar başlatılması,
• Ailelerinden ayrı düşmüş kadın ve çocuklara yönelik cinsel taciz,
• İktidarda olan kişiler tarafından cinsel istismar,
• Haydutlar, sınır muhafızları tarafından cinsel saldırı, geri dönüşe zorlanma

Yeniden Bütünleşme Döneminde;

•

• Geri dönenlere bir çeşit ceza olarak cinsel taciz,
• Yasal statüyü düzene sokmak için cinsel zorbalık
• Karar alma süreci dışında bırakılma,
• Kaynaklara erişimin engellenmesi

KADIN MÜLTECİLERE ÖZEL KORUMA GEREKTİĞİNİ İSPAT EDEN ARAŞTIRMA SONUÇLARI

•

• Güney Afrika’da her 83 saniyede, bir kadının ırzına geçildiği tahmin edilmektedir; böylesi 20 vakadan yalnızca biri polise bildirilmektedir.
• 90 milyondan fazla Afrikalı kadın, sünnet veya başka biçimlerde genital organ tahribatı mağdurudur.
• Bangladeş’de 1971 yılındaki silahlı çatışma sırasında Pakistanlı askerler tarafından 200,000 sivil kadının ırzına geçildiği tahmin edilmektedir.
• Avrupa Topluluğu bünyesindeki bir durum tesbit ekibinin tahminlerine göre, Bosna’da çatışmanın başladığı Nisan 1992 tarihinden itibaren 20,000’den fazla Müslüman kadın tecavüze uğramıştır.
• 1986-1997 yılları arasında aşağıdaki ülkelerde yapılan araştırmalarda görüşme yapılan kadınların %16 – 41’i yakın ilişkide eşleri tarafından fiziksel saldırıya uğradıklarını belirtmişlerdir: Kanada, Yeni Zelanda, İsviçre, Birleşik Krallık, Amerika Birleşik Devletleri, Kamboçya, Hindistan, Kore, Tayland, Mısır, İsrail, Kenya ve Uganda.
• Tüm yetişkin kadınların %14.8’i gerçekleşmiş tecavüz mağduru olduklarını belirtmişlerdir. Ayrıca %2.8 tecavüze teşebbüs mağduru olduğunu belirtmiştir.
• Büyük çoğunluğu Asya’da olmak üzere, çeşitli nüfuslarda hayatta olması beklenen en az 60 milyon kız, istenilerek oluşturulan cinsiyet-seçimli düşük, bebek öldürme veya ihmal sonucunda kayıptır.
• Her yıl sınırlar arasında iki milyon kadının ticareti yapılmaktadır.

•

•

BARINAKLARDA YAŞANAN SORUNLAR

•

• Mülteci kadınlar çok sıklıkla kamp tasarımının yetersiz olmasından kaynaklanan tehlikelerle karşılaşırlar; kadınların mahremiyetine imkan tanımayan toplu barınaklar; mülteci kadınların barındığı yerlere güvenli olmayan uzaklıklarda kurulmuş tuvaletler gibi temel hizmetlerin yerleri; yetersiz ışıklandırma sorunlardan bazılarıdır.
• Geleneksel toplulukların bir araya gelmesi yerine birbirine yabancı kişiler bir araya getirilebiliyor,
• Refakatsiz kadınlar tek erkekle aynı mekanda bulunabiliyor
• Geleneksel mekanizmalar işlemeyebiliyor,
• Kadınlar malzeme dağıtımında sorun yaşıyor,
• Malzeme için uzun mesafeler yürümek zorunda kalıyor, bu uzun mesafelerde taciz, tecavüz vakaları yaşanıyor.
• Sağlık, eğitim, beceri geliştirme ve gelir getiren faaliyetlere erişimde sorun yaşıyor.

•

•

•

•

•

PRATİK ÖNLEMLER

•

• Mülteci kadınların özel koruma sorunlarına hassasiyet ve sağduyu gösterilmesi, kamp ve yerleşimlerinde ortaya çıkabilecek sorunların önlenmesine katkıda bulunabilir.
• Kampların sınırlara yakın ya da güvensiz alanlarda kurulmasından kaçınmak,
• Temel hizmet ve imkanların mülteci kadınların saldırıya maruz kalmayacakları şekilde düzenlenmesini sağlamak,
• Mülteci kadınları kendilerini etkileyen konularla ilgili alınacak kararlara dahil etmek,
• Üreme sağlığı da dahil sağlık hizmetlerine erişimlerini sağlamak ve yararlanıp yararlanmadıklarını gözlemlemek,
• İşkence, tecavüz ve fiziksel ya da cinsel istismarın diğer türlerinin mağdurları başta olmak üzere, mülteci kadınlar için danışmanlık ve akıl sağlığı hizmetleri kurmak,
• Mülteci kız çocukların eğitim konusunda erkeklerle eşit imkanlara sahip olmalarını sağlamak,
• Beslenme durumlarını gözlemlemek,
• Refakatsiz kadınlara kendilerine danışarak özel barınak sağlamak ve yeterli güvenliği sağlamak,
• Şiddete açık kişileri belirlemek ve gerekli önlemleri almak,
• Kadınların sosyal ve ekonomik gelişimini sağlamak,
• Mülteci kadınların eğitim programlarına katılımı konusunda eşit imkanlara sahip olmasını temin etmek

•

•

•

•

•

•

MÜLTECİ KADINLARLA İLGİLİ ULUSLARARASI BELGELER ve BU BELGELERİN YARARLARI

•

• İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi (1948)
• Kişisel ve Siyasal Haklar Uluslararası Sözleşmesi (1966)
• Ekonomik, Sosyal ve Kültürel Haklar Uluslararası Sözleşmeleri(1966)
• Kadınlara Karşı Şiddetin Tasfiye Edilmesine Dair Bildiri(1993)
• Kadınların Siyasal Haklarına Dair Sözleşme(1952)
• Evli Kadınların Uyrukluğu Sözleşmesi(1957)
• Olağanüstü ve silahlı çatışma hallerinde kadınların ve çocukların korunmasına dair bildiri(1974)
• İşkenceye ve diğer zalimane, insanlık dışı veya onur kırıcı muamele veya cezaya karşı sözleşme(1984)
• Her türlü ırk ayrımcılığının tasfiye edilmesine dair uluslararası sözleşme(1965)
• Kadınlara karşı her türlü ayrımcılığın tasfiye edilmesine dair sözleşme(1979)

•

•

•

•

•

•

•

•

Bu belgelerin yararları:

•

• "Ayrımcılık ve toplumsal cinsiyete dayalı şiddet"i tanımlar.
• Bu belgelerde mülteci kadınlar “şiddete açık hassas grup” olarak belirtilmiştir.
• Bu bildiriler ile devletler kamuya açık alanlarda ya da özel alanlarda kadınlara karşı şiddeti tasfiye etmek ve cezalandırmak gibi önlemler almayı taahhüt etmişlerdir.
• Kadına şiddetin kadınların hak ve temel özgürlüklerinin ihlali olduğunu belirtir.
• Mülteci kadınların savunmasız gruplara dahil olduğu belirtilmiştir.
• Devletler geleneksel, dini görüşlere sığınmamalı, tasfiye için gecikmeksizin bir politika uygulanmalıdır denilmiştir.

•

•

•

•

•